Δεν ξέρω εάν μπορούν να θεωρηθούν ως «νέα» τα νέα που αφορούν σε εκδόσεις και εκθέσεις. Πάντως, καθώς βρισκόμαστε σε περίοδο αλώσεων, κάθε είδους, σημειώνω ένα πολύ ενδιαφέρον και καλοφτιαγμένο βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγρα. Τιτλοφορείται: Χρονικά των Αλώσεων της Θεσσαλονίκης. Περιλαμβάνει τρία συγκλονιστικά κείμενα τριών αυτοπτών μαρτύρων, που ο καθένας έζησε μία άλωση σε διάστημα έξι αιώνων. Χρονογραφία, ιστοριογραφία, αυτοβιογραφικές σελίδες, πολιτική ανάλυση και καταγγελτική διάθεση, θλίψη, πίκρα, απελπισία, θυμός.
Ο Ιωάννης Καμινιάτης περιγράφει την πολιορκία και τη λεηλασία της πόλης από τους Σαρακηνούς πειρατές της Κρήτης, το 904. Ο ίδιος ήταν ένας από τους χιλιάδες αιχμαλώτους που πήραν μαζί τους οι Σαρακηνοί. Απορεί κανείς γιατί η αφήγηση της αιχμαλωσίας δεν έγινε ακόμα θεατρικό ή κινηματογραφικό έργο. Το 1185, ήταν η σειρά των Νορμανδών της Σικελίας.
Ο σοφός Ευστάθιος Θεσσαλονίκης ξετυλίγει όλες τις λογοτεχνικές του ικανότητες και μας αφήνει να ανακαλύψουμε πολύ παραπάνω τους εσωτερικούς εχθρούς από τους ξένους επιδρομείς. «Η ζήλεια τον τύλιγε ασταμάτητα με δίχτυα παμπόνηρα ...» και άλλα πολλά άκρως διδακτικά, σαν να διαβάζεις Διονύσιο Σολωμό.
Τέλος, ο Ιωάννης Αναγνώστης περιγράφει τα γεγονότα της τελικής πολιορκίας και άλωσης της βενετοκρατούμενης πόλης από τους Οθωμανούς του σουλτάνου Μουράτ Β΄ το 1430.
Η μεταφορά στη νεοελληνική είναι του βυζαντινολόγου Χάρη Μεσσή. Ο Πρόλογος, η Εισαγωγή και τα καίρια και πάρα πολύ βοηθητικά σχόλια είναι του Paolo Odorico, διευθυντή σπουδών στο Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Νοτιοευρωπαϊκών Σπουδών της Ανωτάτης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών στο Παρίσι. Διαβάζοντας τα συναρπαστικά κείμενα, ο αναγνώστης δεν μπορεί να μην σκεφτεί ότι πάμπολλα αποσπάσματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ατόφια για οποιαδήποτε από τις αλλεπάλληλες αλώσεις που έχει υποστεί η Θεσσαλονίκη τα τελευταία 98 χρόνια, όταν κάθε λογής βιαστές εισχώρησαν και εισχωρούν στον κόλπο της.