Η πρώτη ξενάγηση θα αρχίσει στις 10.45 κι ενώ θα συνεχίζεται στον πάνω όροφο, θα αρχίσει η δεύτερη στις 11.45. Το ΑΠΑΝ έχει προγραμματίσει ξεναγήσεις για το κοινό κάθε Κυριακή τις ίδιες ώρες (διάρκεια περίπου μιάμιση ώρα).
Αΐν Ντάρα (ΒΔ Συρία στα σύνορα με την Τουρκία). Ένας επιβλητικός ναός αφιερωμένος στην πολεμική Ιστάρτη / Αστάρτη (13ος-8ος αι. π.Χ.) εκφράζει τον νέο λαό που μετακινήθηκε από την αραβική έρημο προς την Συρία στο τέλος της Προϊστορικής εποχής. Ήταν οι Αραμαίοι, που αποτελούν έως σήμερα ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμιακού υποστρώματος της χώρας.Χαίρε, ω φιλτάτη Συρία!
Πολιτιστικό οδοιπορικό, με φωτογραφίες του Θεόφιλου Προδρόμου, σε έναν κόσμο οριστικά χαμένο
ΜΙΕΤ Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης – Αρχείο της Πολιτιστικής Εταιρείας Πανόραμα (ΑΠΑΝ)
miet.gr – apan.gr
Η Έκθεση αναπτύσσεται σε έντεκα αίθουσες της διώροφης Βίλας Καπαντζή, την οποία οι περισσότεροι Θεσσαλονικείς θυμούνται σαν το 5ο Γυμνάσιο. Πρόκειται για ένα θαυμάσιο κτίριο, ανακαινισμένο με επιστημονικές προδιαγραφές, όπου στεγάζεται το Πολιτιστικό Κέντρο του ΜΙΕΤ (Βασιλίσσης Όλγας 108, απέναντι από τον ναό της Αναλήψεως). Ο χώρος, βέβαια, δεν αρκεί για μία ολόκληρη Συρία και οκτώ χιλιάδες χρόνια ιστορία. Προσπαθήσαμε όμως να δώσουμε μία εικόνα αυτής της υπέροχης χώρας που βρίσκεται στη δύνη του πολέμου, για να μη τη χάσουμε από τα μάτια μας, όπως ήταν έως το 2011.
Η δομή της Έκθεσης ακολουθεί, κατά το δυνατόν, τη γεωγραφία. Έτσι, στον κάτω όροφο θα περιδιαβάσει κανείς στην Δαμασκό, στις αρχαίες πόλεις του Νότου (σύνορα με την Ιορδανία) κι από εκεί θα κινηθεί προς την ανατολική έρημο για να γνωρίσει την θρυλική καραβανούπολη Παλμύρα και τη Ντούρα Ευρωπό, κοσμοπολίτικη ποταμόσκαλα στον Μέσο Ευφράτη.
Η εύφορη Συρία (Κοίλη Συρία), από τη Δαμασκό έως το Χαλέπι και την ύπαιθρο της Αντιόχειας αναπτύσσεται στον πάνω όροφο. Εκεί θα γνωρίσει ο επισκέπτης και δύο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του Μέσου Ευφράτη: την προσκυνηματική πόλη Σεργιούπολη / Ρέσαφα, αφιερωμένη στον άγιο Σέργιο, και το Κάστρο Ζηνοβία. Και οι δύο φρουρούσαν το βυζαντινοπερσικό σύνορο του Ευφράτη και χτίστηκαν ή ανοικοδομήθηκαν από τον Ιουστινιανό. Η καστρόπολη Ζηνοβία, μάλιστα, είναι έργο των μηχανικών Ιωάννη και Ισίδωρου του Νεώτερου – είναι ο ανεψιός του Ισίδωρου από τη Μίλητο, που έχτισε μαζί με τον Ανθέμιο την Αγία του Θεού Σοφία.
Έχουμε πολλά να πούμε. Πάρα πολλά. Κι είμαστε σίγουροι ότι ως τις 19 Απριλίου, που διαρκεί η Έκθεση, πολλοί θα θελήσουν να επιστρέψουν στη Βίλα Καπαντζή. Για να περπατήσουν στο Χαλέπι (το Σουκ, η σκεπαστή αγορά, ήταν η καλύτερα διατηρημένη της Ανατολής), να ξαναδούν το Μεγάλο Τζαμί της Δαμασκού, να ξαναβρεθούν κοντά στον Συμεών τον Στυλίτη.
ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ
Επειδή πιστεύουμε ότι η ξενάγηση ζωντανεύει το υλικό και προεκτείνει τα θέματα, παρότι υπάρχουν αναλυτικά κείμενα, κι επειδή η προσωπική επαφή είναι παράγοντας ανυπολόγιστης αξίας, το ΑΠΑΝ έχει οργανώσει και τις κυριακάτικες ξεναγήσεις που είναι ανοικτές στο κοινό.
Το πρωί της Κυριακής 8 Φεβρουαρίου θα γίνουν δύο ξεναγήσεις στην Έκθεση. Η πρώτη θα αρχίσει στις 10.45 κι ενώ θα συνεχίζεται στον πάνω όροφο, θα αρχίσει η δεύτερη στις 11.45 (διάρκεια περίπου μιάμιση ώρα). Αλλά θα υπάρχει χρόνος και για συζήτηση, ερωτήσεις ή εμβάθυνση σε κάποιο από τα θέματα, εφόσον κριθεί απαραίτητο.
Το ΑΠΑΝ έχει προγραμματίσει ξεναγήσεις για το κοινό κάθε Κυριακή τις ίδιες ώρες. Θα ενημερώνεστε και από την ιστοσελίδα μας apan.gr, όπου θα βρείτε και διάφορα θέματα για διάβασμα (είτε για προετοιμασία, είτε εκ των υστέρων).
Η Έκθεση είναι μια ευκαιρία για ένα μεγάλο ταξίδι στον κόσμο της Ανατολικής Μεσογείου.
Συμεών ο Στυλίτης (ΒΔ Συρία, ανάμεσα στο Χαλέπι και την Αντιόχεια). Με κέντρο τον στύλο, όπου έζησε ο ιδρυτής του στυλιτισμού τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο αυτοκράτορας Ζήνων ίδρυσε γύρω στα 480 το μεγαλύτερο κτίσμα του πρώιμου χριστιανικού κόσμου. Το μεγαλόπρεπο αυτό κτίριο είναι χτισμένο γύρω από την εικόνα του αγίου, κι έχει την εξωτική όψη που έχει ο ναός του Μπάαλμπεκ. Δεν είναι καλά – καλά ένα κτίριο, αλλά πολλά δεμένα μεταξύ τους, ολόκληρη πολιτεία. Παρεκτός από την εκκλησία, έχει ευρύχωρα χτίρια που χωρούσανε χιλιάδες προσκυνητές, μοναστήρι με πλήθος κελιά, βαπτιστήριο, ξενώνες, αυλές, βρύσες, στέρνες κλπ. Η επιφάνεια που σκέπαζε μπορεί να λογαριαστεί ως 12.000 τετραγωνικά μέτρα. Άρχισε να χτίζεται στα 476 και τελείωσε στα 490.
Ζαλίζεται κανείς βλέποντας τα χαλάσματα, φαντάσου τι ήτανε αυτό το αγλαόμορφο τεχνούργημα τον καιρό που ήτανε απείραχτο. Για να γίνει μέσα σε τόσο λίγα χρόνια, θα χρειάστηκε να δουλεύουνε μέρα νύχτα χιλιάδες εργάτες, μαστόροι, αρχιμαστόροι, σιδεράδες, μαραγκοί, μαρμαράδες, κάθε λογής τεχνίτες. Σίγουρα η βασιλική του αγίου Συμεών είναι το αριστούργημα της συριακής αρχιτεκτονικής, κι η μεγαλοπρέπειά του είναι ανώτερη από κάθε άλλο κτίριο της Χριστιανοσύνης, παρεκτός της Αγίας Σοφίας…
Φώτης Κόντογλου